دین ترکیه

اسلام در ترکیه، اکثریت دینی را در بین مردم را شکل داده و به عنوان دین غالب و پر طرفدارترین دین شناخته می‌شود. بر اساس آمارهای رسمی این کشور، ۹۹.۸ درصد و بر اساس آمارهای غیر رسمی، ۹۷ درصد از جمعیت مسلمانان هستند. بیشترین تعداد مسلمان‌ها اهل سنت حنفی هستند و حضور اسلام در منطقه به قرن یازدهم میلادی برمی‌گردد. در ادامه با اینفینیتی همراه باشید تا تمامی نکات لازم درباره دین ترکیه را بررسی کنیم.

ترکیه؛ کشوری با فرهنگی آسیایی و اروپایی

ترکیه به عنوان دروازه ورود به اروپا شناخته می‌شود و همچنین یک مقصد فرهنگی برای جذب گردشگران است. این شرایط فرصتی عالی برای ما فراهم کرده است تا فعالیت‌های تبلیغی خود را در این کشور انجام دهیم و آن را به عنوان یک محل مهم برای تبلیغات در اروپا معرفی کنیم، همچنین مردم این کشور نسبت به امریکا و اسرائیل حس نفرت دارند.

ترکیه به عنوان یک کشور آزاد برای انجام فعالیت‌های فرهنگی مطلوب است؛ به عنوان مثال، برای راه اندازی شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی، روزنامه‌ها و … نیازی به مجوز ندارد! به همین دلیل، انواع شبکه‌های رسانه‌ای مکتوب، دیداری و شنیداری در ترکیه موجود هستند.

بررسی وضعیت دینی مردم ترکیه

تقریبا 98 درصد از جمعیت ترکیه مسلمان هستند، با وجود یک نظام لاییک در این کشور، مردم به طور گسترده‌ای به اسلام پایبند هستند. اذان در شهرهای بزرگ ترکیه، مانند استانبول و آنکارا، از همه جا شنیده می‌شود و مساجد در زمان نماز، انبوهی از جمعیت را به خود جلب می‌کنند. هر سال، تعداد زیادی از مردم به مناسک حج شرکت می‌کنند. بیشتر مردم ترکیه اهل سنت هستند و بیشتر از آن‌ها حنفی‌ هستند. به علاوه، در این کشور، اقلیت‌هایی نظیر شیعیان، علوی‌ها، مسیحیان و یهودیان هم وجود دارند.

شیعیان ترکیه

شیعیان در بحث دین ترکیه اکثراً زبان آذری را به کار می‌برند و در شهرهای قارص، اغدیر، استانبول و آنکارا زندگی می‌کنند. تعداد دقیق جمعیت آن‌ها مشخص نیست، اما تخمین‌ها نشان می‌دهد حدود دو میلیون نفر از آنان در ترکیه زندگی می‌کنند. شیعیان ترکیه در حکومت حضور قابل توجهی ندارند و عبادت‌های خود را عمدتاً در مساجد شیعی برگزار می‌کنند. این مساجد جایی است که همدلی و همبستگی آنان تقویت می‌شود.

فعالیت‌های علمی شیعیان اکثراً در استانبول انجام می‌شود، به عنوان مثال، انتشارات «موسسه کوثر» کتب شیعی را ترجمه و منتشر می‌کند. همچنین، انتشارات «ذوالفقار فاطمه» آثاری از آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی برای زبان‌های محلی منتشر می‌کند.

مرکزیت دین ترکیه «زینبیه» در استانبول زیر نظر شیخ صلاح الدین اوزگوندوز فعالیت می‌کند و مجتمع بزرگی در آنجا در حال احداث است. همچنین، سازمان امور دیانت ترکیه کتاب «جعفری علم حالی» را منتشر کرده و به این ترتیب به فقه شیعه توجه نشان داده است. شیعیان در آنکارا و سینجان نیز مساجدی دارند و بنیاد باب علی در فعالیت‌های شیعیان موثر است.

علوی‌ها در ترکیه

علویان یکی از گروه‌های مذهبی مهم در بحث دین ترکیه هستند که از تأسیس جمهوری تاکنون با مشکلاتی در ساختار سازمان امور دینی مواجه بوده‌اند. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های آن‌ها اختلاف‌های با سازمان امور دینی است. برخی از گروه‌های علوی فراخواست دارند که این سازمان منحل شود، در حالی که برخی دیگر اصرار دارند که علویان هم باید در ساختار این سازمان جای داشته باشند.

علویان به اعتقادات خاصی پی برده‌اند که با ریشه‌های شیعه و حتی اسلام متعارف تفاوت دارد. برخی از آنان ایام عاشورا را جشن می‌گیرند، اما ماه مبارک را به طور رسمی جشن نمی‌گیرند. آنها به جای مساجد، خانه‌های جمعی دارند که به شدت فرقه‌ای و سکولار به نظر می‌رسند. اما اخیراً تحولاتی رخ داده است که برخی از علویان به آداب شیعه پایبند شده‌اند و مراجعه به مساجد و اجرای مراسم شیعه‌ای را به عهده گرفته‌اند.

با همکاری مبلغان شیعه در حوزه دین ترکیه، برخی از علویان تلاش می‌کنند تا به تدابیر شیعی پایبند شوند و فرهنگ شیعه را در جامعه علوی ترویج کنند. این گروه ایتام آل محمد هستند که نیاز به حمایت و آموزش دینی دارند. از این رو حوزه علمیه قدرتمندی باید برای آن‌ها فعالیت کند و زیرساخت‌های لازم را برای ارتقای ایمان و اندیشه آنان در نظر بگیرد.

وهابيت در ترکیه

دولت عربستان با پیروی از اصول وهابیت، تلاش کرد همه عناصر اسلامی مانند آرامگاه ائمه اهل بیت (علیهم السلام) را که در دوره عثمانی از ارزش و احترام خاصی برخوردار بودند، از بین ببرد. این اقدام به دلیل ناسازگاری با اصول وهابیت صورت گرفت و موجب ناراحتی و اعتراض مردم ترکیه و دولت آن شد. این مسئله نشان دهنده عدم پذیرش وهابیت توسط مردم این کشور است. یکی از دلایلی که در عدم موفقیت گسترش اندیشه‌های وهابیت در ترکیه تاثیرگذار است، حضور قوی تصوف در این کشور است. تصوف و فرهنگ صوفیانه جزء جوانمردی مردم ترکیه محسوب می‌شود.

بررسی شرایط تشکیل سازمان امور دیانت در ترکیه

با توجه به اهمیت دین ترکیه در میان مردم، پس از منحل شدن وزارت شرعیه و اوقاف ترکیه در سال 1924، سازمان امور دیانت به جای آن تشکیل شد و مذهب رسمی این سازمان به شکل حنفی (تسنن) تعیین شد. در این کشور، سازمان امور دیانت، زیر نظر دولت، به اجرای آیین‌های رسمی مساجد در شهرها و روستاها می‌پردازد و با داشتن نظارت و کنترل بر دین، فعالیت خود را آغاز کرد.

رییس این سازمان، معاون نخست وزیر است و مستقیماً از سوی او انتخاب می‌شود. مدیر این سازمان می‌تواند به مدت 5 سال در این سمت باشد و مدت مدیریت او یکبار قابل تمدید است. امروز نزدیک به 70هزار مسجد در سراسر ترکیه تحت پوشش این سازمان فعال هستند.

همچنین، در کنار سازمان امور دیانت، «بنیاد دیانت ترکیه» نیز با استفاده از کمک‌های مردمی و سازمان دیانت اقدام به انجام امور دینی مختلف می‌کند. این بنیاد که دارای شخصیت حقوقی خصوصی است، در سال 1975 با هدف معرفی اسلام و ایجاد مساجد، موسسات بهداشتی برای کمک به بیماران فقیر و ارائه خدمات اجتماعی به تأسیس شد.

سازمان دیانت ترکیه توسط حنفی‌ها تشکیل شده است و ابتدا، حضور علوی‌ها در آن آشکار نبود. اما در سال 2008، این گروه اعلام کرد که تمامی دین‌های رسمی کشور می‌توانند فعالیت‌های دینی خود را انجام دهند.

جایگاه حجاب در ترکیه

در ترکیه، افراد بسیاری با احکام اسلامی موافقت می‌کنند و در مراسم‌های دینی شرکت فعالی دارند. اما علاوه بر این، برخی از آن‌ها ممکن است بدون حجاب حاضر باشند. در این کشور، بی‌حجابی به عنوان یک موضوع جدی محسوب نمی‌شود، زیرا قوانین مشخص در این زمینه وجود ندارد.

تفاوت‌های بسیاری بین افراد در دین ترکیه وجود دارد؛ برخی همواره به حجاب خود پایبند هستند، در حالی که دیگران عضو دین اسلام هستند ولی از حجاب استفاده نمی‌کنند. از طرف دیگر، برخی از افراد از اهمیت زیادی به حجاب خود می‌دهند و در تمام شرایط آن را رعایت می‌کنند.

نظام سابق ترکیه، که حجاب را در برخی از مکان‌ها مانند دانشگاه‌ها ممنوع می‌کرد، اکنون به طور کامل لغو شده است و دولت هیچ گونه مخالفتی با حجاب ندارد؛ بنابراین، هر فردی می‌تواند به طریق دلخواه خود حرکت کند و حجاب را رعایت یا نادیده بگیرد.

سخن پایانی

در این مقاله که ممکن است برای خیلی از افرادی که به فکر خرید ملک در ترکیه هستند مهم باشد، به بررسی تمام نکات درباره دین ترکیه پرداختیم. کشور ترکیه یکی از کشور‌هایی به شمار می‌رود که آزادی خاصی را به شهروندان خود ارائه می‌دهد اما دیده می‌شود که اکثریت شهروندان این کشور مسلمان هستند.